Gietijzeren, RVS en plaatstalen pan inbranden

Een nieuwe pan inbranden is een essentiële techniek voor iedereen die de levensduur van zijn kookgerei wil verlengen en de beste kookprestaties wil bereiken. Deze traditionele methode creëert een natuurlijke antiaanbaklaag op gietijzeren, plaatstalen en RVS pannen, waardoor voedsel minder snel aanbakt en de pan makkelijker schoon te maken is. Bovendien beschermt het proces je pannen tegen roest, en verbetert het de smaak van je gerechten. Als jij een nieuwe pan gekocht hebt, volg dan deze tips voor het inbranden van je pan.

Pan inbranden

Het Belang van Inbranden

Het inbranden van pannen is cruciaal om meerdere redenen. Ten eerste ontstaat door het inbrandproces een natuurlijke anti-aanbaklaag laag die voorkomt dat voedsel aan de pan blijft kleven. Dit maakt niet alleen het koken aangenamer, maar ook het schoonmaken eenvoudiger. Ten tweede biedt deze beschermende laag weerstand tegen roest en slijtage, waardoor de levensduur van je pannen aanzienlijk wordt verlengd. Bovendien helpt een goed ingebrande pan bij het gelijkmatig verdelen van warmte, wat resulteert in beter gekookt voedsel met een rijkere smaak. Het inbranden is dus een investering in de kwaliteit en duurzaamheid van je kookgerei, essentieel voor zowel professionele chefs als thuiskoks die streven naar de beste kookresultaten.

Benodigdheden voor het Inbranden van Pannen

Voor het inbranden van pannen heb je enkele essentiële benodigdheden nodig om het proces soepel en effectief te laten verlopen. Deze omvatten:

  1. De juiste olie: Kies voor oliën met een hoge rookpunt, zoals lijnzaadolie, druivenpitolie of zonnebloemolie. Deze oliën vormen een stevige, duurzame seasoninglaag.
  2. Schoonmaakmiddelen: Zorg voor milde zeep en een schuursponsje om de pan voor te bereiden op het inbranden.
  3. Keukengerei: Een stevige keukenpapier of een doek om de olie aan te brengen en een tang om de hete pan veilig te hanteren zijn ook nodig.
  4. Oven of fornuis: Afhankelijk van de gekozen methode voor inbranden, zorg dat je toegang hebt tot een oven of een fornuis.
  5. Geschikte pannen: Niet alle pannen zijn geschikt voor inbranden. Focus op gietijzeren, plaatstalen of RVS pannen zonder antiaanbaklaag.

Keuze van olie voor pan inbranden

De keuze van olie is cruciaal bij het inbranden van pannen omdat de olie moet polymeriseren, een harde laag moet vormen voor een duurzame antiaanbaklaag. Oliën met een hoge rookpunt, zoals lijnzaadolie, druivenpitolie, of zonnebloemolie, zijn ideaal omdat ze een stevige laag vormen en minder snel afbreken bij hoge temperaturen. Elk van deze oliën heeft unieke eigenschappen die bijdragen aan de kwaliteit van de seasoninglaag, dus de keuze kan afhangen van persoonlijke voorkeur of beschikbaarheid. Gebruik liever geen olijfolie omdat die te snel verbrand.

Geschikte pannen voor inbranden

Het kiezen van de juiste pannen voor het inbrandproces is essentieel voor het succes van deze techniek. Gietijzeren en plaatstalen pannen zijn bij uitstek geschikt voor inbranden vanwege hun vermogen om hoge temperaturen te weerstaan en hun porositeit, die helpt bij het vormen van een natuurlijke, non-stick laag door polymerisatie van olie. Deze materialen staan bekend om hun duurzaamheid en verbeteren met de tijd, mits goed onderhouden.

RVS pannen kunnen ook worden ingebrand, hoewel dit minder gebruikelijk is. Het inbranden van RVS pannen kan helpen bij het minimaliseren van het aanbakken van voedsel, maar de effectiviteit kan variëren afhankelijk van de specifieke pan en het gebruik.

Het is belangrijk om een pan met een antiaanbaklaag te vermijden of die onderdelen bevatten die niet bestand zijn tegen hoge hitte, zoals plastic handvatten of antiaanbaklagen. Deze materialen kunnen beschadigd raken tijdens het inbrandproces, dat hoge temperaturen vereist. Aluminium pannen zijn ook niet geschikt voor inbranden omdat ze de benodigde hitte niet op dezelfde manier vasthouden als gietijzer of staal en geen polymerisatielaag kunnen vormen.

Stap-voor-stap instructies voor inbranden

Pan inbranden in de oven

Een pan in de oven inbranden begint met het voorverwarmen van de oven tot een hoge temperatuur, vaak rond de 180-200°C. Reinig de pan grondig om alle resten en vocht te verwijderen. Breng vervolgens een dun laagje van de gekozen olie aan op de gehele pan, zowel aan de binnen- als buitenkant. Plaats de pan omgekeerd in de oven op een middelste rek met een bakplaat eronder om eventueel druipende olie op te vangen. Laat de pan een uur in de oven, zet daarna de oven uit en laat de pan in de oven afkoelen.

Pan inbranden op het fornuis

Voor het inbranden op het fornuis, verwarm je de pan op een middelhoog vuur en breng je een dunne laag olie aan op het oppervlak. Verspreid de olie gelijkmatig met keukenpapier of een doek. Laat de olie walmen, wat aangeeft dat de temperatuur hoog genoeg is voor het polymerisatieproces. Zet het vuur uit, laat de pan afkoelen, en herhaal het proces meerdere keren voor een sterke seasoninglaag. Beide methoden helpen bij het creëren van een duurzame anti-aanbaklaag en vereisen aandacht voor detail en geduld.

Gietijzeren pan inbranden

Het inbranden van gietijzeren pannen is een cruciaal proces om een natuurlijke, niet-klevende laag te creëren en je pan tegen roest te beschermen. Hier is een uitgebreid stappenplan voor het inbranden van je gietijzeren pan:

Benodigdheden

  • Gietijzeren pan
  • Milde afwasmiddel
  • Zachte borstel of spons
  • Droge doek of papieren handdoeken
  • Plantaardige olie (zoals zonnebloemolie, lijnzaadolie, of druivenpitolie)
  • Oven (optioneel, maar aanbevolen voor een gelijkmatige coating)
  • Aluminiumfolie (voor ovenmethode)

Stappenplan

Voorbereiding

  1. Reinig de Pan: Was je gietijzeren pan eerst met een mild afwasmiddel en een zachte borstel of spons om fabrieksresten te verwijderen. Droog de pan grondig af met een droge doek of papieren handdoeken.
  2. Verwarm de Oven: (Indien je de ovenmethode gebruikt) Verwarm je oven voor op 175-200°C.

Inbranden

  1. Olie Aanbrengen: Breng een dunne laag plantaardige olie aan over het gehele oppervlak van de pan, inclusief de buitenkant en handvat. Smeer de olie gelijkmatig uit in de pan met een doek of papieren handdoek. Zorg ervoor dat er geen overtollige olie in de pan achterblijft; het oppervlak moet glanzend zijn, niet druipend.

Belangrijk: Lijnzaadolie wordt vaak aanbevolen vanwege zijn vermogen om bij lagere temperaturen te polymeriseren, wat een harde, duurzame laag vormt.

  1. Verhitten:
    • Ovenmethode: Plaats de pan omgekeerd in de voorverwarmde oven op het middelste rek. Plaats een stuk aluminiumfolie of een bakplaat op het onderste rek om eventueel druipende olie op te vangen. Bak de pan 1 uur lang op 175-200°C. Schakel daarna de oven uit en laat hierna de pan in de oven afkoelen. Herhaal dit proces 2-3 keer voor een sterke, duurzame coating.
    • Fornuismethode: Verhit de pan op middelhoog vuur op het fornuis tot de olie begint te walmen. Draai de pan regelmatig om een gelijkmatige coating te waarborgen. Houd de hoge temperatuur enkele minuten vast en laat de olie flink walmen totdat de pan zichtbaar droog is. Schakel de warmtebron uit en laat de pan afkoelen en verwijder de olie. Herhaal dit een paar keer voor een goede initiële laag. Na het afkoelen is de pan klaar voor gebruik.

Onderhoud

  • Na Elk Gebruik: Reinig je pan met heet water en een borstel of spons. Gebruik bij voorkeur geen afwasmiddel, omdat dit de opgebouwde laag kan aantasten. Droog de pan grondig af en breng een dunne laag olie aan terwijl de pan nog warm is.
  • Herhaal het Inbranden: Afhankelijk van het gebruik, herhaal het inbrandproces een of twee keer per jaar om de pan in optimale conditie te houden.

Tips

  • Vermijd het koken van zure voedingsmiddelen (zoals tomatensaus) in de pan totdat er een goede laag is opgebouwd, omdat zuur de laag kan beschadigen.
  • Gebruik de pan regelmatig. Regelmatig bakken en braden in de pan helpt om de inbrandlaag te versterken en te onderhouden.

Door je gietijzeren wokpan goed in te branden en te onderhouden, zorg je voor een levenslange kookervaring met uitstekende non-stick eigenschappen en een duurzaam kookoppervlak. Lees hier meer over het schoonmaken van een gietijzeren koekenpan.

Gietijzeren pan inbranden

Plaatstalen pan inbranden

Het inbranden van plaatstalen pannen is vergelijkbaar met het inbranden van gietijzeren pannen, maar er zijn enkele nuances vanwege het verschil in materiaal. Plaatstaal is dunner en lichter dan gietijzer, waardoor het sneller opwarmt en afkoelt. Hier volgt een uitgebreid stappenplan voor het inbranden van je plaatstalen pan:

Benodigdheden

  • Plaatstalen pan
  • Milde afwasmiddel
  • Zachte borstel of spons
  • Droge doek of papieren handdoeken
  • Plantaardige olie (zoals zonnebloemolie, lijnzaadolie, of druivenpitolie)
  • Oven (optioneel, maar aanbevolen voor een gelijkmatige coating)
  • Aluminiumfolie (voor ovenmethode)

Stappenplan

Voorbereiding

  1. Reinig de Pan: Was je plaatstalen pan met een mild afwasmiddel en een zachte borstel of spons om eventuele fabrieksresten of beschermende olie te verwijderen (sommige pannen zoals van de Buyer worden geleverd met een beschermlaag om roestvorming te voorkomen). Maak de pan droog met een droge doek of papieren handdoeken.
  2. Verwarm de Oven: (Indien je de ovenmethode gebruikt) Verwarm je oven voor op 230-260°C. Plaatstaal kan hogere temperaturen aan dan gietijzer, wat helpt bij het sneller vormen van de beschermende laag.

Inbranden

  1. Olie Aanbrengen: Giet een dun laagje olie aan over het hele oppervlak van de pan, inclusief de buitenkant en het handvat. Let op: de pan is warm! Gebruik een doek of keukenpapiertje om de olie gelijkmatig te verspreiden. Zorg dat er geen overtollige olie in de pan achterblijft; het oppervlak moet glanzend zijn zonder overtollige olie.
  2. Verhitten:
    • Ovenmethode: Plaats de pan omgekeerd in de voorverwarmde oven op het middelste rek. Plaats een stuk aluminiumfolie of een bakplaat op het onderste rek om eventueel druipende olie op te vangen. Bak de pan voor 1 uur op 230-260°C. Schakel daarna de oven uit en laat de pan in de oven afkoelen. Herhaal dit proces 2-3 keer voor een sterke, duurzame coating.
    • Fornuismethode: Verhit de pan op hoog vuur tot de olie begint te walmen. Draai de pan regelmatig om een gelijkmatige coating te waarborgen. Laat de olie flink walmen totdat de pan zichtbaar droog is. Schakel de warmtebron uit en laat de pan afkoelen en veeg overtollige olie weg. Herhaal dit een paar keer voor een goede initiële laag. Na het afkoelen is de pan klaar voor gebruik.

Onderhoud

  • Na Elk Gebruik: Reinig de binnenkant van de pan met heet water en een borstel of spons. Gebruik geen afwasmiddel en kan de beschermende laag aantasten. Droog de pan grondig af na het wassen en breng een dunne laag olie aan terwijl de pan nog warm is.
  • Herhaal het Inbranden: Afhankelijk van het gebruik, is het raadzaam om het inbrandproces een of twee keer per jaar te herhalen om de pan in optimale conditie te houden.

Tips

  • Vermijd het koken van zure voedingsmiddelen in de pan totdat er een goede laag is opgebouwd.
  • Regelmatig koken helpt de inbrandlaag te versterken en te onderhouden.
  • Wees geduldig; het opbouwen van een effectieve niet-klevende laag kan enkele keren koken duren.

Door deze stappen te volgen, zorg je ervoor dat je plaatstalen koekenpan een duurzaam, niet-klevend oppervlak ontwikkelt dat bijdraagt aan een betere kookervaring en de levensduur van de pan verlengt. Lees hier meer over het schoonmaken van een wokpan.

RVS pan inbranden

Roestvrijstalen (RVS) pannen vereisen niet hetzelfde inbrandproces als gietijzeren of plaatstalen pannen, omdat RVS niet poreus is en dus niet dezelfde ‘seasoning’ laag opbouwt. Echter, het ‘inbranden’ van een RVS pan kan helpen om een tijdelijke anti-aanbaklaag te creëren, wat handig kan zijn voor bepaalde kooktoepassingen zoals het bakken van eieren of het bereiden van vis. Hier volgt een aangepast stappenplan voor het optimaliseren van je RVS pan voor gebruik:

Benodigdheden

  • RVS pan
  • Plantaardige olie met een hoog rookpunt (bijvoorbeeld avocado-olie of geraffineerde kokosolie)
  • Keukenpapier of doek
  • Hittebron (kookplaat)

Stappenplan

Voorbereiding

  1. Reinig de Pan: Zorg ervoor dat je RVS pan schoon is voor je begint. Was de pan met warm water en afwasmiddel om eventuele resten en vet te verwijderen. Droog de pan volledig af.

‘Inbranden’

  1. Verwarm de Pan: Zet de pan op je kookplaat en verwarm deze op middelhoog vuur. Het is belangrijk dat de pan volledig droog is voordat je begint met verwarmen.
  2. Test voor de Juiste Temperatuur: Om te testen of de pan heet genoeg is, kun je er een paar druppels water in laten vallen. Als de druppels ‘dansen’ of in kleine balletjes over de bodem van de pan rollen zonder onmiddellijk te verdampen, is de pan klaar voor de volgende stap.
  3. Olie Aanbrengen: Zodra de pan de juiste temperatuur heeft bereikt, haal je de pan van het vuur en laat je deze een beetje afkoelen. Voeg dan ongeveer 1-2 eetlepels olie toe aan de pan. Let op: de pan is warm. Gebruik een stuk keukenpapier of een doek om de olie gelijkmatig over het oppervlak van de pan te verdelen, inclusief de zijkanten. Zorg ervoor dat de laag olie heel dun is; overtollige olie kan plakkerige residuen achterlaten.
  4. Verhit de Pan opnieuw: Plaats de pan terug op de hittebron en verhit deze op middelhoog vuur tot de olie begint te walmen. Dit proces helpt bij het creëren van een tijdelijke anti-aanbaklaag op de RVS pan.
  5. Laat de Pan Afkoelen: Na het verhitten, zet je het vuur uit en laat je de pan volledig afkoelen. Veeg vervolgens overtollige olie uit de pan met keukenpapier of een schone doek.

Onderhoud en Gebruik

  • Koken op de Juiste Temperatuur: Voor het beste resultaat, vermijd koken op te hoge temperaturen. RVS geleidt hitte efficiënt, dus middelhoog vuur is vaak voldoende.
  • Voorverwarmen: Voorverwarm je pan op middelhoog vuur voordat je olie of andere vetten toevoegt. Dit helpt voedsel minder te laten plakken.
  • Reiniging: Na gebruik, was je RVS pan met warm water en afwasmiddel. Gebruik indien nodig een zachte schuurspons voor vastzittende etensresten. Zorg dat je de pan goed afdroogt om watervlekken te voorkomen.

Tips

  • Hoewel dit proces kan helpen bij het verminderen van aanbakken, is het goed om te onthouden dat RVS pannen niet dezelfde non-stick eigenschappen hebben als goed ingebrand gietijzer of plaatstaal. Het gebruik van voldoende vet of olie bij het koken blijft belangrijk.
  • Zuurhoudende ingrediënten kunnen helpen bij het verwijderen van een metallic smaak die soms optreedt bij nieuwe RVS pannen.

Dit ‘inbranden’ van RVS wokpannen is meer een methode om tijdelijk de anti-aanbakeigenschappen te verbeteren en vereist geen regelmatige herhaling zoals bij gietijzer of plaatstaal. Met goed onderhoud en juist gebruik, zal je RVS pan een veelzijdige en duurzame toevoeging aan je keuken zijn.

Onderhoud van de seasoninglaag

De seasoninglaag op gietijzeren, plaatstalen, en in mindere mate roestvrijstalen pannen, is essentieel voor hun prestaties en duurzaamheid. Een goed onderhouden seasoninglaag voorkomt roest, vermindert het aanbakken van voedsel, en verbetert de non-stick eigenschappen van de pan. Hier volgen enkele richtlijnen voor het onderhouden van deze waardevolle laag. Met goed onderhoud gaat je pan een leven lang mee. Lees hier meer over het onderhouden van je pannen.

Schoonmaken na gebruik

  • Direct Schoonmaken: Maak de pan goed schoon zodra deze enigszins is afgekoeld maar nog warm is. Dit maakt het verwijderen van etensresten makkelijker.
  • Gebruik Warm Water: Spoel de pan af met warm water en gebruik een borstel of spons om eventuele etensresten voorzichtig te verwijderen. Voor gietijzer en plaatstaal, vermijd het gebruik van zeep waar mogelijk, omdat dit de seasoninglaag kan aantasten. Als zeep echt nodig is, gebruik dan een kleine hoeveelheid en zorg dat je de pan na het wassen goed oliet.
  • Geen Staalwol of Schuurmiddelen: Gebruik geen staalwol of andere schurende materialen die de seasoninglaag kunnen beschadigen. Voor hardnekkige resten, kook wat water in de pan om ze los te maken.
  • Droog grondig: Na het wassen, droog je de pan volledig af met een schone doek of zet hem even op een warme kookplaat om alle vocht te verdampen. Dit voorkomt roestvorming.
  • Olie Lichtjes na Elke Wasbeurt: Breng een dunne laag kookolie aan op het oppervlak van de pan na elke wasbeurt. Dit helpt bij het behouden van de seasoninglaag en beschermt de pan tegen roest.

Herhalen van het inbranden

  • Wanneer Herhalen: Het herhalen van het inbranden is nodig wanneer de pan zijn glans verliest, als er roestplekken verschijnen, of als voedsel begint aan te bakken. Dit hoeft niet na elk gebruik, maar af en toe om de kwaliteit van de seasoninglaag te onderhouden.
  • Het Proces: Reinig de pan grondig en zorg dat deze volledig droog is. Breng een dunne laag van je gekozen olie aan op het gehele oppervlak van de pan, inclusief de buitenkant en het handvat. Verwijder overtollige olie met een doek of keukenpapier om een plakkerige laag te voorkomen.
    • Voor gietijzer en plaatstaal: Volg de stappen van het initiële inbrandproces, verwarm de pan geleidelijk op het fornuis of door deze in een voorverwarmde oven te plaatsen.
    • Voor RVS: Dit proces is minder gebruikelijk, maar een lichte “seasoning” kan op dezelfde manier worden aangebracht om tijdelijke antiaanbak eigenschappen te verbeteren.
  • Regelmaat: Voor gietijzeren en plaatstalen pannen, herhaal het inbrandproces ongeveer één tot twee keer per jaar, of vaker afhankelijk van het gebruik en de staat van de pan. Bij roestvrijstaal is dit proces over het algemeen niet nodig, tenzij je specifiek de anti-aanbakeigenschappen wilt verbeteren.

Het inbranden van een pan is typisch een proces dat je uitvoert wanneer je een nieuwe pan krijgt of wanneer de bestaande inbrandlaag beschadigd is geraakt. Voor de meeste gietijzeren en stalen pannen is een eenmalige initiële inbranding voldoende, maar het kan nodig zijn om het proces te herhalen als de pan zijn anti-aanbaklaag verliest of roest begint te vertonen.

Ja, je kunt een pan opnieuw inbranden. Dit is vooral gebruikelijk bij gietijzeren en stalen pannen. Als de pan roestig wordt of als het oppervlak niet langer een goede anti-aanbaklaag heeft, kun je de pan schoonmaken en het inbranden herhalen om de beschermende laag te herstellen.

Je moet voornamelijk gietijzeren en stalen pannen inbranden. Deze materialen moeten ingebrand worden om een natuurlijke anti-aanbaklaag te creëren die beschermt tegen roest en het koken vergemakkelijkt. Andere materialen zoals aluminium of roestvrijstaal hebben dit proces niet nodig.

De tijd die nodig is om een pan in te branden kan variëren, maar over het algemeen duurt het inbranden van een pan ongeveer 30 tot 60 minuten per keer. Dit kan afhangen van de specifieke instructies van de fabrikant en de methode die je gebruikt (oven of fornuis).

Het inbranden van een gietijzeren pan is belangrijk om meerdere redenen: het creëert een anti-aanbaklaag, beschermt de pan tegen roest en verbetert de duurzaamheid. Deze laag ontstaat door het polymeriseren van vetten en oliën op het oppervlak van het gietijzer, wat resulteert in een glad en natuurlijke anti-aanbaklaag.

Hoewel je olijfolie kunt gebruiken voor lage tot middelhoge kooktemperaturen, is het niet de beste keuze voor het inbranden van een gietijzeren pan vanwege zijn relatief lage rookpunt. Voor het inbranden worden oliën met een hoger rookpunt, zoals lijnzaadolie, zonnebloemolie of canolaolie, aanbevolen omdat ze een hardere, meer duurzame anti-aanbaklaag vormen.

In principe hoef je een gietijzeren pan slechts eenmaal goed in te branden wanneer je deze voor de eerste keer gebruikt. Echter, afhankelijk van gebruik en onderhoud, kan het nodig zijn om het inbranden sporadisch te herhalen om de anti-aanbaklaag te onderhouden of te herstellen.

Roestvrijstalen (RVS) pannen hoeven niet te worden ingebrand. RVS pannen zijn ontworpen om te koken zonder een ingebrande laag, dankzij hun materiaaleigenschappen die anders zijn dan die van gietijzer of staal.

In stalen pannen moet je vermijden om zure voedingsmiddelen zoals tomaten, citroensap of azijn lang te koken, vooral als de pan niet goed is ingebrand. Deze kunnen de inbrandlaag aantasten en leiden tot metaalsmaak in je eten. Echter, een goed ingebrande pan kan af en toe zure voedingsmiddelen aan zonder problemen.